Havacılık güvenliğinde kritik bir adım olarak görülen kokpit uyarı teknolojisi, tehlikeli pist ihlallerini önlemeye yönelik umutları artırıyor. Honeywell tarafından geliştirilen ve SURF-A (Surface Alert) olarak bilinen sistem, pilotlara anında sesli ve görsel uyarılar vererek çarpışma riskini önlemeyi hedefliyor.
Bir test senaryosunda, inişe hazırlanan bir Boeing 757’nin kokpitinde “Pistte trafik var!” uyarısı duyuldu. Navigasyon ekranında da beliren uyarı, pilotu inişi iptal etmeye yönlendirdi. Bu sayede pistte bulunan Gulfstream tipi jet ile olası bir çarpışma senaryosu başarıyla önlenmiş oldu.
Gerçek Kazalardan İlham Alan Güvenlik Sistemi
SURF-A teknolojisi, geçtiğimiz yıllarda yaşanan ciddi kazalardan esinlenerek geliştirildi. Şubat ayında Chicago Midway Havalimanı’nda Southwest Airlines uçağı ile özel bir jetin karıştığı çarpışmaya ramak kalan olay ve 2023’te Tokyo Haneda Havalimanı’ndaki kaza, bu sistemin önemini bir kez daha gündeme taşımıştı.
Havacılık otoriteleri, artan pist kazaları nedeniyle bu tür teknolojilerin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini tartışıyor. Japonya, ICAO’nun üç yılda bir düzenlenen politika toplantısına sunduğu raporda, kokpit uyarı sistemlerinin pist güvenliği için kritik olduğunu vurguladı.
Havayolu Şirketleri Teknolojiyi Benimsemeye Başladı
ABD merkezli Southwest Airlines, bu yıl SURF-A sistemini filolarına entegre etmeye başladı. Şirketin güvenlikten sorumlu başkan yardımcısı Dave Hunt, “Bu sistem pist ihlallerini ve çarpışmalarını önlemede çok etkili bir güvenlik katmanı” dedi. Hunt, 800 uçağın neredeyse tamamında sistemin aktif olarak kullanıldığını ve güvenlik performans göstergelerinde belirgin iyileşme kaydedildiğini açıkladı.
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) verilerine göre, 2019-2023 arasında dünya genelinde yaşanan havacılık kazalarının %42’si pist kaynaklı oldu. Bu da SURF-A gibi teknolojilerin, önümüzdeki dönemde küresel havacılık için kritik bir güvenlik standardı haline gelebileceğini gösteriyor.
