Değerli okurlar, sadece pilotlara zam yapılmasına ilişkin süreç, Hava İş’in bildirge ile “onay” vermesi ile sona yaklaştı. Daha önce yazmıştık, “dövize endeksli maaş vermeyi düşünüyorsun da, Ankara bu işe ne der?” diye.. Nitekim, “dövizle her türlü işlem yapılması” çıkarılan Kararname ile yasaklandı. Zaten THY yönetimi de pek teşne değildi bu döviz olayına… Çünkü dövizin 3-4 TL seviyesine bir daha dönmeyeceğini görmüşlerdi. Merkez Bankası beklenti anketinde de doların yıl sonu değerinin 6.5 TL olacağı açıklanmıştı. Sonunda işi TL bazında % 30’a bağladılar. Sebep? Pilotların kaçışını önlemek… Temel sebep? TL’nin olağanüstü değer kaybı…
KAPSAMDIŞI YÖNETİCİLER TASARRUF KAPSAMININ DIŞINDA MI?
Burada duralım ve Hava İş’in Başkanlar Bildirgesine bakalım. İsme bakınca şöyle bir irkiliyorsunuz.. Başkanlar Bildirgesi… Toparlanmalı mı yoksa ayağa kalkıp esas duruşa mı geçmeli diye ikilemde kalıyorsunuz…Ne diyor Hava İş? “Pilotlarımıza transfer teklifleri geliyor. Pilotlar giderse uçaklar kalkmaz. Sizler de mağdur olursunuz !” Kime diyor? Pilotların dışındaki tüm personele… Pekiii, bu kapsama çok sayın, çok bilgili, çok becerikli yönetici takımı giriyor mu? Genel Müdür Yardımcıları, Başkanlar, yurtiçi-yurtdışı müdürler? Hani bugüne kadar tasarruf denildiğinde, “başında duran yaşlı yolcuya yer vermemek için camdan dışarı bakan veya uyur numarasına yatan ergen gibi” davranan yöneticiler… Bugüne kadar fedakarlıkta bulunduklarına pek şahit olmadık da !
BU FİLMİ 2015 SONUNDA GÖRMEDİK Mİ?
Hava İş’in bildirgesine bakınca, Dejavu mu yaşıyoruz diye düşünmeden edemiyor insan… 2 yıl öncesine dönelim. Uçaklar yerde, işler kötü…Ne demişti çalışanlara sendikamız? “Ya ücret zammını almayacaksınız ya da işveren işten çıkartmalara başlayacak.” Hatta İlker bey bu olaydan bir süre sonra konuya açıklık getirmiş “Sendika bize sıfır zam önerisi ile geldi. Biz, -olmaz öyle şey- dedik ve 2016 yılında iki 6 aylık dönemde de % 1.5 zam verdik.” demişti. Benzer senaryo yine gündemde…”Pilotlara zam vereceğiz, sesinizi çıkarmayın, yoksa ekmeğiniz tehlikeye girer.” Kullanılan kavram da tanıdık: Beka… Ne için sesimizi çıkarmayacak mışız? Ekmeğimizin bekası için… Yani işinin, devamlılığını, kalıcılığını istiyorsan ses etme… Bu pilotlar giderse, uçaklar kalkmaz işinizden, ekmeğinizden olursunuz…. Dikkat edin, ülkenin veya bayrak taşıyıcımızın bekası değil, çalışanların bekası öne çıkartılıyor.
HAVA İŞ, TİS’TE YER VE KABİNE % 46 ALIR MI?
İlginç bir denklem… Pilotlarla diğer personeli(kabin dahil) karşı karşıya getiren, hasımlaştıran bir anlayış… Üç gün sonra yer personelinden kabine zam alamayan veya yetersiz zam alan personel, karşılaştığı veya beraber mesai yaptığı pilotlara “Sizin yüzünüzden sürünüyoruz, bizden kısıp size veriyorlar .” dese ne olacak? O işyerinde huzur olur mu, iş barışı olur mu, dayanışma, fedakarlık olur mu? Yarın, THY ile sendika anlaşıp “pilotlara % 50 daha vereceğiz. Size para kalmadı. Zam mam yok.” derse yaklaşık 15.000 çalışana yine “kırk katır mı kırk satır mı” seçenekleri mi sunulacak? Çok mu uçuk geldi size? Gelmesin… Daha 3 ay önce pilotlara % 20, diğer personele % 10 zam yapılmadı mı? Yine yaparlar… Burada üzerinde dikkatle durulması gereken, havacılığın bir zincir olduğu gerçeğidir. Teknisyen olmasa, ticaret bilet satmasa, hat açmasa, kabin memurları olmasa, akaryakıt-handling, catering anlaşmaları yapılmasa pilot nasıl uçuracak o uçağı? Tabii ki, pilotun yaptığı işin riski, ciddiyeti, gerektirdiği bilgi, beceri, birikim tartışılmaz. Tabii ki, pilot aldığı risk ve sorumluluğun gereği daha fazla para alacak. Ama onların fazla para veya zam alması, diğer çalışanlara zam yapılmaması veya daha az zam yapılmasını gerektirmez ki… Şu adaletsizliğe bakın. Pilotlar 3 ay içinde kümülatif olarak % 56 zam almış olacaklar. Hadi bunun % 10’unu ilk 6 ayın TÜFE’sine sayalım. Ne kaldı geriye? % 46… “Toplu Sözleşmede sizin de haklarınızı koruyacağız.” havucunu uzatan Hava İş, kabin ve yer personeli için kapıyı % 45’den açabilecek mi? Şaka gibi değil mi? Ama ne yaparsın ki, matematik böyle diyor. Ayda 4.000 TL maaş alan bir çalışan 1500 TL kira veriyorsa bugün itibarı ile kirasına gelen zam ÜFE üzerinden % 18.78… Yani kabaca kiraya 300 TL zam geldi. Peki maaşlara zam var mı? TİS’i bekleyin diyor sendikamız… TGS’cilerden söz etmiyorum bile…Onların hali tam perişanlık…
DUYARSIZ YÖNETİCİ EMPATİ YAPAR MI?
Özetlemek gerekirse, yönetici olmak zor iştir. Vicdan ister, halden anlamayı gerektirir, en önemlisi empati ister… Sen bir elin yağda bir elin balda, bir gün Miami’de bir gün Tokyo’da gezeceksin, her ay bir çuval para alacaksın. Alttakilerin durumunu görmezden geleceksin… Ayıp değil mi bu? Yazık, günah değil mi? Sayın THY yönetimi elinizi vicdanınıza koyun. İnsanların aldığı para erimiş, kabaca yarısı buhar olmuş. Bu insanlar nasıl geçiniyor? Okullar açıldı, masraflar arttı, elektriğe, doğalgaza zam kapıda…Hiç düşünmez misiniz? Kredi kartına abanmış insanlar…Onun da faizine % 25 zam gelmiş. Ne diyelim? Alma mazlumun hakkını çıkar aheste aheste…
Diyeceksiniz ki, pilotlara zam yapılmasına karşı mısın? Asla değilim, pilotların ekonomik şartlardan dolayı kaçtıklarını aylardır yazıyorum. Ama benim derdim, pilotlara zam yaparken diğer çalışanların kaderine terkedilmesi… Pilot piyasasında bu kadar hareket yokken, kurlar düşük iken takır takır pilot atıyordu THY’miz ! Çok değil daha 3 sene öncesinden söz ediyorum. Gidenin yeri doluyordu çünkü. Yabancılar boşluğu hemen dolduruyordu. THY’de yabancıların sayısı 1200’ü geçmişti. Şimdi 600’e düştü. Şimdi işler tersine döndü. Yabancı gelmiyor, Türk pilotlar da kapıya bakıyor. Veee sendikamız pilotlara sahip çıkıyor. Bakın beyler, anlamadığınız bir şey var. Türk pilotu, hele düzenini kurmuşsa kolay kolay şirketini terk etmez. Yeter ki, insanca bir çalışma düzeni sağlayın. Kimler mi gider? Genç pilotlar gider. Peki bu zamlar insanca bir çalışma sistemi getiriyor mu? Hayır…
HASTA ETTİĞİ PİLOTUN MAAŞINI KESEN ŞİRKET…
Çok basit bir örnek vereyim. Bir kaptan Afrika seferinde hastalanır. Kafadan 1 ay hastanede yatar. Uçamaz. Ay sonunda bir bakar ki uçuş parası kesilmiş. Yani hem adamı hastalığın kol gezdiği yerlere göndereceksin, hasta edeceksin hem de parasını keseceksin. Adalet mi bu? Haa şunu dersen anlarım. Arkadaş boş gününde spor yaparken üşütmüş zatürre olmuş, kes onun parasını…Yolda kazaya karışmış yaralanmış, 3 ay hastanede kırık bacakla yatmış. Kes parasını… Ama görevde bir hastalığa yakalanmışsa sorumluluğu üstlen, adamın parasını tam yatır… Yani demem o ki, maaşların erimesine karşı ek zam yapman gayet güzel. Ama daha önemlisi, şu FTL rezaleti ile ilgili parmağını kıpırdatıyor musun? Ne diyordu eski Uçuş İşletme temsilcisi Erkan Kayhan “Arkadaşlar hepimiz kuralsız uçuyoruz.” O zaman geçin bu işleri… Geçen hafta THY’nin sudan sebeplerle işten attığı pilotları geri alması çağrısında bulunmuştum. Bu hafta bir ilave daha yapayım. SHGM acil olarak yaş sınırını 65’ten 66’ya çıkarmalı. Sadece THY’nin değil diğer şirketlerin de başını ciddi şekilde ağrıtan pilot eksikliğini kısmen de olsa çözmeli…
Sözün özü, TİS yaklaşıyor, kriz giderek derinleşiyor. 2 sene önceki senaryo yine ısıtılıyor. “İşler kötü, halinize şükredin, iyi kötü bir işiniz var, maraza çıkarmayın” repliğinin altyapısı oluşturuluyor. Zamanında bol bol aldığın uçaklar, işte böyle kriz anında gelir seni tırmalar… Çözümü aylardır söylüyoruz. Sessiz, sedasız bir köşede dursa da Havasen’e geçerek katkı ve destek vermezseniz, yukarıdaki senaryonun figüranı olursunuz. Özellikle kabin, ille de kabin…Haydi baylar, bayanlar korkunun ecele faydası yok…
Rauf Bey, ben eski bir km olarak kabinin hislerini çok iyi biliyorum. Ben de yaşadım ve ağlamak yerine 3 sene, tüm paramı eğitimime harcayıp, züğürt hayatımda çorba kaşıklayarak kokpite geçtim. Özel sektörde yeni FO asgari ücrete yakın bir maaşla işe başlıyor, bizdeki km den az alıyor gıkı çıkmıyor. Çünkü gidecek yeri yok. Gidecek kıvama geldiği zaman şirket maaşını artırıyor. Arz-talep. Pilotlar istifa edip yurtdışını geçtim, yurtiçi şirketlere gidiyor. Kokpit ve teknik hariç istifa eden var mı ki, ya da sendika, grev var mı ki şirket zam yapsın. Keşke yapsa ama sendikacılığın bittiği, patron gölgesinde yapıldığı Türkiye’de, herkes maaşını sadece ve sadece arz ve talep dengesine göre alır.
Evet gerekirse sadece belli birimlere yonelik( pilot, teknisyen vs) zam yapilabilir. Bunun nesinde terslik var. Bir birimde iyilestirme gerekiyorsa yapilmadir. Zaten ozel sektore baktiginizda oyle yapiliyor ve dogal karsilaniyor. İs barisi da bozulmuyor. Tk daki pilot rahatca baska sirkete gider daha fazla maas alir ve huzurlu ucar. Ama hicbir kabin memuru ve genel mudurluk calisani baska bir yere gitmez merak etmeyin. Biliyorlar sektorun en iyi sartlarinin thy de oldugunun. Tis in herkese ayni zam orani yapilacak hukmu zaten tamamen cag disi. Sirket bile bundan rahatsiz artik. Mesela pegasus pilotlara kac kere zam yapti. Bunun karsiliginda kabin memuru maaslari ne durumda. Lutfen arastirma yapip bizlerle paylasir misiniz
Başka birimlerden özellikle yurtdışına geçişler var.sizler kadar ses getirmese de.
yine bomboş bir yazı. kokpitle diğerlerini aynı kefeye koymayı bırakın artık. kabin memuru dediğin 1 ayda yetişiyor. beğenmeğen gitsin pegasusa
Yettiniz be… Siz de 1 senede yetişiyorsunuz. Kabak da aynı sürede yetişir. Sanki NASAda astronotsunuz. Her tarafı bilgisayarlarla donatılmış neredeyse kendi kendine uçan son teknoloji uçaklarda pilotluk yapıyor, kamyonla para alıyorsunuz. Havanızdan da geçilmiyor. Millete tepeden bakmalar, kibir, kompleks .ne arasanız var. Önce adam olun adam.
1 senede yetişiyorsa hadi yetiştirsin thy 1 senede 1000 tane pilot oturtsun kokpite. neden pilotlar kaçmasın diye bu kadar zamla primle uğraşıyor?
Zammı size yapmıyor dostum…
Yabancı için cazip hale getirmeye çalışıyor..
Ve yabancı için cazip hale geldiğinde sana ne olacak bir hatırla..
Derdiniz para değildi ya hani…
Zammı görünce susan dilleriniz artık FTL den bahsetmez oldu..
Bu bir döngüdür, çember tamamlanır ve aynı noktaya geri gelirsiniz..
Ve TK pilot atmaya devam eder…
Hadi o zaman da TEMİİNİ ZOR PERSONELDEN bahsedin de görelim..
Haklısın kardeş.Senin gibi adamı 3 senede zor yetiştirirler. Empati kelimesini duydun mu daha önce?
Sanki NASA’daki astronotların kullandığı cihazların her tarafı bilgisayarla donatılmış değil :)))
Aynı evde oturduğun insanlar yan odada mutsuz, huzursuz, kendilerini 2. sınıf hissediyorlar, çocuk okutuyorlar, kira ödüyorlar, kısaca zar zor geçiniyorlar. Sen diyorsun ki -bana ne yaa, ben çorbama bakarım.- Öyle mi? Daha çoook fırın ekmek yemen lazım. İnsanlıktan nasibini almamış senin gibiler yüzünden çalışanlar birbirine nefretle bakıyor, ayrışıyor. Neyse ki, kokpitte senin gibi Ne Oldum Delsisi olanların sayısı çok fazla değil.
Rauf Bey şaka mısın sen? Hiç bir yetkisi olmayan, TİS yetkisini Hava-İş almışken gelip bize Havasen’e geçin diyorsun. Diyelim seni dinledik geçtik. sonuç ne olacak, yetkisiz bir sendikanın üyesi olmuş oluruz ve TK’nın ekmeğine yağ sürmüş olursunuz. siz yoksa yönetimin adamımısın..
Arkadaş yazdığının farkındamısın,biraz ilgi lütfen,32 Aralık 2018 e kadar yetki alan sendika değişebilir,ha gayret Havasen üye sayısını arttırın artık,bu kaosdan kurtulun
Yarın ekonomik kriz başlarsa , senin gibi çok bilmişleri Kapıya koyarlarsa Havaİş sana sahip çıkar mı acaba?
Sayın Yazar,
Bu tarz yazıları daha önce de yazmıştınız. Farklı zam oranları, iş barışı vs. Yurtdışına gitmeye gerek yok. SunEx, Corendon, Freebird kaptan ve diğer çalışan maaşlarına bakın. Siz de çok iyi biliyorsunuz ki TK Kaptan ve Teknisyen maaşları yurtiçindeki birçok şirkete göre düşükken kabin memuru ve ofis çalışanı maaşları diğer şirketlerdeki muadillerinin oldukça üzerinde. TK yöneticileri de bunun farkında olduğu için kokpite zam yapıyorlar, eminim yakında tekniğe de sağlam bir zam gelecek ama diğer birimlere zam yapılacağını sanmıyorum (yanlış anlaşılmak istemem, yapılmasın demiyorum keşke herkesin maaşı artsa, asgari ücret 2500TL olsa, öğretmen 7000TL alsa) Eğer kabin memuru alım ilanı açtığınızda 30bin kişi başvuruyor ve eğitimleri 1 ay sürüyorsa veya ofis çalışanı aradığınızda zorlanmadan bulabiliyorsanız zam yapmazlar, maalesef kapitalist düzenin gerçeği bu. Lütfen siz de bunu anlayın artık ve iş barışı, yok hostes kaptana sizin yüzünüzden sürünüyoruz dermiş şeklindeki yazılarınızdan vazgeçin. Ticaret bilet satmasa ne olur demişsiniz, atarlar o ticaret çalışanını, ilan açarlar, bin kişi başvurur, işlerine gelen 3 kişiyi alırlar ve bilet satarlar. Akaryakıtçı yakıt vermezse veren birini işe alırlar. Havacılık bir zincir işi olsa da TEMİNİNDE GÜÇLÜK ÇEKİLEN PERSONEL diğer çalışanlarla bir tutulamaz. Umarım kendimi ifade edebilmişimdir. Saygılarımla.
İş değerlendirmesi yapılmamış bir şirketten bahsediyoruz. Sizin dediğiniz ancak iş değerlendirilmesi yapılmış bir şirket için geçerlidir. Thy de ki maaş skalası o kadar ytanlışlıklsrls dolu ki inanılmaz. Ayrıca size birde tekniğin maaşlarına bakmanızı tavsiye ederim uçak Teknisyeni gibi deneyim bilgi ve tecrübenin çok önemli olduğu bir iş dalına %8 zam teklif ediliyor. Bumudu r şirket yönetmek…
Yorumumu bir kez daha okursanız teknisyenlerin de hak ettiklerinden daha az maaş aldığını düşündüğümü anlayabilirsiniz ki yakın zamanda tekniğe de zam yapılacağını düşünüyorum demişim. TK’daki maaş skalası yanlışlıklarla dolu demişsiniz, evet katılıyorum. Pilot ve teknisyen maaşları yurtiçi sektördeki birçok şirketin gerisindeyken kabin memuru ve ofis çalışanları maaşları neredeyse diğer şirketlerdeki muadillerinin 2 katı. Bu durumda pilot ve teknisyen dışındaki çalışanlara zam yapmazlar. Yani sektör ortalamaları belliyken farklı zam oranı, iş barışı, sizin yüzünüzden sürünüyoruz vs demez kimse, diyemez.
Uçuk rakamlar alan yönetici temininde de mi zorluk yaşanıyor kardeşim?
Hocam anladık kabin konusunda haklısın.Ancak Hava Sen yo1n1etimi sendikacı degilki. pilot kafasıyla sendikacılik olmaz..Kabin nasıl güvensin bunlara.
Kusura bakmayın ama, her şeye burun kıvırıyorsunuz. Diğer sendikaya güvenmeye devam edin o zaman, onlar da kazığın alasını atmaya devam etsinler.
Parmağını kıpırdatırmı Sn. Kayhan. Bir eli yağda bir eli balda sendikadan geçiniyor. Çift haneli maaşlar,arabalar,kira yardımları güzel iş. Yatacak yerin yok Erkan.
İroniye bak. Kuralsız uçtuğunu söyleyen Sendika temsilcisi şu anda Sendika Yönetim Kurulu üyesi. Kuralsızlık bitti mi, çözebildin mi Erkan kaptan? Ne gezeeer, tam gaz devam ediyor.