Ortak üretimini, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bir konsorsiyumun üstlendiği “Müşterek Saldırı Uçağı” F-35 Amerika’da deneme uçuşları yapıyor.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan Binbaşı Will Andreotta “Bu uçak Amerika’nın sahip olduğu en gelişmiş savaş uçağı” dedi. Andreotta, “Uçak henüz geliştirilmeyen tehditlere karşı oluşturuldu, bu nedenle burada” dedi.
F-35 üstün teknolojik özelliklere sahip. Sadece saatte 1900 kilometre hıza ulaşmıyor, radar tarafından da fark edilmiyor. Helikopter gibi havada durabiliyor. Özel üretilen bazı modelleri dikey olarak havalanabiliyor, inebiliyor. (Türkiye modellerinde bu özellik olmayacak).
Karışık bir sisteme sahip uçakların her birinin maliyeti 100 milyon dolar.
Andreotta F-35’in gelecekte savaş filosunun belkemiği olacağını söyledi.
Ancak F-35 Pentagon’un harcamalarında kontrolden çıktı.
Savaş uçağının fırlatma ve bilgisayar sisteminde problemler ortaya çıktı. Bütün program 3,5 milyar dolara mal oldu ve 8 yıl gecikme yaşandı.
F-35 pilotlarının kullanacağı kask 400 bin doların üzerinde değere sahip.
Tartışmalı kask gelişmiş bir seyrüsefer sistemine sahip. Pilot karşıya ve yanlara baktığında kaskın vizöründe tüm silah sistemi bilgisini görüyor. Kask aslında, “çalışma alanı” olarak nitelendiriliyor.
Binbaşı Andreotta, “Kask bütün bilgileri bana sağlıyor” diyor ve bu yüzden basit bir kasktan daha gelişmiş olduğunu söylüyor. Andreotta, “Bu F-35 sisteminin bir parçası, bu pilotları gece-gündüz, bütün hava koşullarında koruma amaçlı” dedi.
Dan Grazier projenin devlet tarafındaki POGO adlı grup üyesi. Grup, uçağı sağlam bir silahlı kuvvetlerin gereksinimi olarak görse de yapılan harcamaları fazla buluyor ve güçlü bir ordu için uçağın gerektiği görüşünde, ama devletin bu kadar çok parayı çarçur etmesine karşı.
Grazier, F-35’in tasarımcıların teknolojik başarısını ortaya koyduğunu kabul etmekle birlikte bir uçağa “çok amaçlı rol” yüklenmesinin tarihi olarak başarısız bir konsept olduğunu savunuyor.
Grazier’e göre en fazla eleştirilmesi gereken unsur kask. Uzman, pilotun kokpitte çok düşük konumda oturduğunu bu nedenle görüşünün sınırlı olduğunu söyledi. Grazier, bunu çözmek için ekstra yarım milyon dolar harcandığını, oysa ki bunun basit bir mühendislikle çözülebileceğini kaydetti.
Yaklaşık 2 bin 500 F-35 uçağı Amerika Hava ve Deniz kuvvetleriyle, Deniz Piyadeleri için yapılacak. Ayrıca yüzlerce uçak da Türkiye gibi müttefiklere verilecek.
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 9 ülke F-35 programına katılıyor. Bu ülkelerden pilotlar Arizona’da Binbaşı Andreotta himayesinde uçuş eğitimi alıyorlar.
İlk uçaklar hizmette. Tamamının 2037’de hizmete girmesi bekleniyor.
