ABD Hava Kuvvetleri, hava harp konseptini kökten değiştirecek nitelikte bir teknolojiye imza attı. Nevada Test ve Eğitim Sahası’nda yapılan denemede, bir F-22 Raptor pilotu, kokpitindeki tablet arayüzü üzerinden MQ-20 Avenger insansız savaş uçağını kontrol etmeyi başardı. Bu test, “insanlı-insansız takım çalışması (MUM-T)” konseptinin bugüne kadarki en somut uygulamalarından biri olarak tarihe geçti.
Kokpitten ‘Robot Kanat Adamına’ Komut
General Atomics ve ABD Hava Kuvvetleri ortaklığıyla yürütülen testte pilot, Lockheed Martin ve L3Harris tarafından geliştirilen açık mimari yazılım altyapısı sayesinde, yüksek güvenlikli veri bağlantıları üzerinden Avenger’a gerçek zamanlı komutlar gönderdi. Bu sayede, pilot kendi görevini sürdürürken aynı anda bir “robot kanat adamını” yönetebilme kabiliyetini kanıtlamış oldu.
Uzmanlara göre bu teknolojik eşik, hava muharebelerinde insanlı uçakların yanında tamamen otonom, yapay zeka destekli savaş dronlarının yer alacağı yeni bir dönemin başlangıcını temsil ediyor.
CCA Programında Önemli Bir Kilometre Taşı
General Atomics’in “kritik bir ilerleme” olarak duyurduğu test, ABD Hava Kuvvetleri’nin üzerinde çalıştığı Collaborative Combat Aircraft (CCA) programının çekirdek bileşenlerinden birini oluşturuyor. Program, F-22 ve F-35 gibi beşinci nesil savaş uçaklarını, daha düşük maliyetli ve otonom dronlarla eşleştirerek çok boyutlu harekât etkinliğini artırmayı hedefliyor.
CCA konseptiyle birlikte hava kuvvetlerinde “kanat adamı” anlayışı yeniden şekilleniyor: Geleneksel insan pilotların yerini, yapay zekâ destekli, gerektiğinde feda edilebilir insansız savaş uçakları almaya hazırlanıyor.
Geleceğin Hava Savaşları İçin Yeni Doktrin
Savunma analistleri, MUM-T teknolojisinin devreye girmesiyle hava operasyonlarının dinamiklerinin ciddi biçimde değişeceğini ifade ediyor. Yeni konsept sayesinde:
Pilotlar, riskli bölgelere girmeden önce insansız savaş uçaklarını önden gönderebilecek.
Tek bir pilot, aynı anda birden fazla drone’u yöneterek çok daha geniş bir harekât sahasını kontrol edebilecek.
Düşman hava savunma sistemleri, insanlı uçaklar yerine “maliyet açısından feda edilebilir” dronlarla test edilebilecek.
Bu çığır açıcı test, savaş havacılığının geleceğine yönelik en net göstergelerden biri olarak değerlendiriliyor.
