featured

A380 HAKKINDA BİLİNMEYENLER

A380 uçaklarının neden sadece iç motorlarında ters itki (Reverse Thrust) bulunur

Dünyanın en büyük yolcu uçağı olan A380’in indikten sonra durması için tüm yavaşlama sistemlerine ihtiyacı olduğunu düşünebilirsiniz. Bu düşünce ile, Airbus neden A380’in dört motorunun hepsinde ters itki sistemine sahip olmasın? Ancak, ters iticiler, A380’in frenleme imkanlarından sadece bir tanesidir. A380 tasarlandığında, kısa sürede dört A380 motorunun hepsinde ters iticilere sahip olmanın yarardan daha fazla soruna neden olacağı anlaşıldı.

Ters itki (Reverse Thrust) nedir?

Bir uçağın jet motorları yerde ters itki üretir. Ters itki, basınçlı havanın motordan atılma yönünün  değiştirilmesi demektir. Basınçlı hava, motorların arkasından (egzostan) dışarı atmak yerine, ters itki oluştuğunda bu hava motorların önüne doğru itilir. Ters itki, iniş yapıldığında uçağın yavaşlamasına yardımcı olacak kullanışlı bir araçtır, ancak tek araç değildir. Ters itkiden kaynaklanan türbülans pist üzerindeki suyu havalandırdığı için, ıslak pistlerde inişten hemen sonra ters itki hareketini görebilirsiniz.

Ters itki bir A380’i yavaşlatmaya yardımcı olurken ve pist ıslak veya kaygansa daha da yararlı olsa da, tekerlek frenleri ve ground spoiler A380’i durdurmada daha büyük bir rol oynar. Ayrıca, A380’ler nispeten daha yavaş bir hızda iniş yapar. İniş eşiğini 140 knot’ta geçerler ve bazen konma 130 knot kadar yavaş azalır. Bir Boeing 747-400’den daha büyük ve daha ağır olmasına rağmen, Airbus A380 genellikle daha yavaş bir hızda inişe gelir.

A380 ilk tasarlandığında, uçağın ters itme özelliğine sahip olup olmayacağı konusunda bir fikir tartışması yapıldı. A380’ler, yalnızca tekerleklerdeki frenlerini kullanarak tamamen duracak şekilde tasarlanmıştı. Sonuçta, suda kızaklama (Hydroplanning) riskini en aza indirmeye yardımcı olmak için sadece 2 motora ters itme kuvveti uygulanmasına, motorlarının dördüne de 4 adet ters itki kuvvetinin kesinlikle aşırıya kaçacağına ve gerek olmadığına karar verildi.

Bu nedenle, A380’in yalnızca 2 iç motorunda ters itki gücüne sahip olmasının ilk nedeni, tüm ihtiyaç duyduğu şeyin bu olmaması idi. Daha fazla ters itki, uçağın genel ağırlığına artı katkıda bulunur ve kanat yapılarına daha fazla baskı uygular. Tek bir motora ters itki kuvveti eklemek, uçağa yarım ton ağırlık ekler. Tam yüklü bir A380’in ağırlığı 1.265.000 pound (573.794 kg) ve zaten yeterli ağırlığa sahip olduğu düşünüldüğünde, uçağa daha fazla ağırlık yüklemek istenmedi.

A380’lerin dış motorlarında ters itme olmamasının son bir nedeni daha var. A380 kanat açıklığı 80 metredir. Genellikle dış motorlar, pistlerin kenarında veya pist dışı toprak/çimen alanında kalır. Bu motorlar ters itki yaparsa, yerden kaldıracağı taş/toprak motorlara, kanatlara ve gövdeye zarar verme olasılığı (FOD) o kadar artar.

Uçak yere inerken oldukça fazla türbülans yaratır. İniş yapan uçak ters itki kullandığında, özellikle de pistin çevresinde ileriye doğru hızla ilerleyen bu türbülanslı hava, potansiyel olarak tehlikelidir. Uçak kalktığında böyle bir sorun olmaz zira, üretilen türbülansı arkalarında bırakırlar.

Bu kadar büyük ve ağır bir A380’in bu kadar kolay durması pek olası görünmüyor, ama çoğu zaman hantal ve beceriksiz görünmesine rağmen, mükemmel bir mühendislik ürünüdür. Herhangi bir ters itki olmadan da kolayca iniş yapıp pist üzerinde durabilir.

 

 

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

9 Yorum

  1. 3 sene önce

    burada tartışılan şey iniş hızı eşik değeri değil. Çeviri Türkçenin çok berbat olması ki zaten bunu bile anlayamamışsın.

    Cevapla
  2. 3 sene önce

    sadece Türkçe bilmek yeterli. “iniş hızı eşiği 140 knot civarıdır. Bu bazen 130 knot’a kadar düşer”. bunu çevirebilmek için temel Türkçe ve ortalamaya zekaya sahip olmak yeterli. Sen aklın almadığı için bunu sadece A380 pilotları yapabilir zannediyorsun ama gerçekten zor değil.

    Cevapla
  3. 3 sene önce

    Anlaşılan sen A380 pilotusun. Yazıda verilen 140, 130 knot değerler yanlışsa doğru değerleri belgelendirerek sen yaz, herkes senden doğruyu öğrensin. Bir şey biliyorsan KONUŞ, bilmiyorsan SUS, herkes seni bir şey biliyorsun sansın. Selamlar A380 pilotuna…

    Cevapla
  4. 3 sene önce

    sefa ağabey yapma Allah aşkına bu nedir: ” İniş eşiğini 140 knot’ta geçerler ve bazen konma 130 knot kadar yavaş azalır.” .bir zahmet şöyle bir üstten düzeltseydini bari.

    Cevapla
    • Yönetici 3 sene önce

      Çok haklısın ama orjinal haberde öyle yazmış. Editörler haberi tercüme edip aaaaa burada yanlışlık var diyecek seviyede havacılık bilgilerine haiz değil ki.

      Cevapla
  5. 3 sene önce

    AirZortHaber’den gelen trol sanırım :-)

    Cevapla
  6. 3 sene önce

    Onlar Yazmıyor Haberi İngilizceden Türkçeye Çeviriyor :d https://simpleflying.com/etihad-gulf-air-strategic-cooperation/ haberin orjinali :D O kadar uğraşmamışlar ki bildiğin google üzerinden çevirmişler :D

    Cevapla
    • Yönetici 3 sene önce

      Deniz nickli arkadaş. Yazıyı bir yazdık demedik ki. Bizim yazdığımız haberler de ÖZEL HABER ibaresi bulunur. Önemli olan haberin nereden alındığı değil ne yazdığıdır. Haberde yanlış bir anlam varsa konuş yoksa sus ki, kıskanclık yaptığın anlaşılmasın. Anlaşıldımı bay Deniz

      Cevapla
  7. ÜyeDoğrulanmamış 3 sene önce

    Bu haberi paylaşan yazara gerçekten çok teşekkür ederim. Böyle bilgilendirici haberleri tekrardan beklerim :)

    Cevapla