Türkiye’nin 2019 yılında Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemleri, ülkenin F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasına neden olmuştu. ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’nin F-35 programına geri dönüş ihtimali Washington kulislerini hareketlendirdi. Bu gelişme İsrail ve Yunanistan gibi bölgesel aktörleri ise ciddi şekilde endişelendiriyor.
Trump, Türkiye’yi F-35 Programına Geri Almak İstiyor
ABD merkezli Fox News’in haberine göre, Trump ekibi, Türkiye’ye yönelik S-400 kaynaklı yaptırımların kaldırılması yönünde hukuki ve teknik değerlendirmeler yapıyor. Başkan, Türkiye’yi tekrar F-35 programına dahil ederek daha önce ödenmiş uçakların teslimatını gerçekleştirmek istiyor.
Ancak ABD tarafı, Türkiye’nin bu adım için bazı koşulları yerine getirmesini istiyor. Özellikle S-400 sistemlerinin tamamen devre dışı bırakılması ya da kontrolü ABD’ye ait bir üsse taşınması gerektiği belirtiliyor. İncirlik Üssü bu kapsamda öne çıkan alternatiflerden biri.
Trump’ın bu fikre sıcak yaklaşımı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin ardından gündeme geldi. Biden yönetimi döneminde ise benzer talepler zaman zaman gündeme gelse de somut bir ilerleme sağlanamamıştı.
İsrail Alarmda: F-35’lerin Türkiye’ye Satışı Endişe Yaratıyor
Türkiye’nin F-35 savaş uçaklarını yeniden alabilecek olması, İsrail’de ciddi güvenlik kaygılarına yol açtı. Özellikle Hamas’a olan siyasi yakınlığı ve Suriye’de artan askeri gerilim, İsrail yönetimini rahatsız ediyor.
İddialara göre İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, konuyu ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile defalarca telefonla görüştü. İsrail, bölgedeki askeri-teknolojik üstünlüğünü korumak istiyor ve Türkiye’nin F-35 filosuna sahip olması bu dengeyi tehdit edebilir.
Bir Türk yetkili, İsrail’in bu girişimlerinin etkili olamayacağını belirterek, “Trump’a uçak satmaması gerektiğini kimse söyleyemez. En fazla İsrail’e daha fazla uçak ister,” ifadelerini kullandı.
Yunanistan ve Kıbrıs da Endişeli: Ortak Lobi Girişimleri Başladı
F-35 konusundaki gelişmeler yalnızca İsrail’i değil, Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ı da endişelendiriyor. Türkiye’nin yeniden F-35 filosuna katılması durumunda Ege ve Doğu Akdeniz’deki güç dengeleri değişebilir.
Yunan basınına göre, Kıbrıs Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar ile temasa geçti. Aynı şekilde Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis de Netanyahu ile F-35 konusunu detaylı biçimde görüştü.
Hakan Fidan: “20 Milyar Dolarlık Savunma Alımı Planlanıyor”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin F-35 programına yeniden katılma talebini açıkça dile getirirken, sadece savaş uçağı değil, ABD’den 20 milyar dolarlık yedek parça ve ekipman alımı planladıklarını da belirtti. Ayrıca hem Türk Hava Kuvvetleri hem de Deniz Kuvvetleri, ABD yapımı çok sayıda savunma sistemini satın almak istiyor.
Türkiye’nin S-400 Kararı ve Batı ile Kriz
Türkiye’nin 2017’de Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri satın alması, NATO ve ABD ile ilişkilerde kırılma yaratmıştı. Washington, S-400’lerin F-35 sistemleriyle birlikte çalıştırılmasının gizlilik ve güvenlik riskleri taşıdığına dikkat çekmişti.
Bu sebeple Türkiye, F-35 programından çıkarıldı ve Caatsa yasası kapsamında yaptırımlarla karşılaştı. Ancak Trump’ın yeniden seçilmesi, Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesi ve savunma sanayi iş birliklerinin tekrar başlaması mümkün görünüyor.
© Özel Haber / AirlineHaber.com