Avrupa çapında geliştirilen Future Combat Air System (FCAS) programı, Almanya ile Fransa arasında iş paylaşımı üzerinden ciddi bir krizle karşı karşıya. Programın merkezinde 6. nesil pilotlu Yeni Nesil Savaş Uçağı (NGF) bulunuyor.
Alman Savunma Bakanlığı ve Airbus yetkilileri, Fransa’nın NGF üzerindeki yaklaşık yüzde 80’lik çalışma payı talebinden rahatsızlık duyuyor. Berlin, Fransa olmadan FCAS’e devam etme ve yeni ortaklarla projeyi sürdürme seçeneklerini değerlendiriyor. Potansiyel yeni ortaklar arasında İspanya, Belçika, Birleşik Krallık ve İsveç bulunuyor. Özellikle İsveç merkezli Saab, yeni nesil uçak ve entegre insansız sistemler geliştirme çalışmalarına devam ediyor.
Zamanlama ve Acil Karar
Mevcut gerginlik, programın hizmete giriş takvimi açısından kritik bir döneme denk geliyor. FCAS’in 2040 civarında Eurofighter ve Rafale’in yerini alması planlanıyor ve Almanya, mevcut savaş uçaklarını bu tarihe kadar değiştirmeyi hedefliyor. Alman Meclisi üyeleri, projede roller ve iş yükü paylaşımı konusunda bu yıl sonuna kadar garanti alınması gerektiğini vurguluyor.
F-35 Alternatifi Tehlikede
Almanya ve Fransa’nın yollarını ayırması durumunda, Avrupa’nın ABD’ye bağımlılığı artabilir. FCAS gibi büyük ve teknolojik olarak karmaşık bir projenin Fransasız sürdürülmesi teknik, mali ve politik zorluklar yaratacak. ABD’nin F-35’ine alternatif üretme planları sekteye uğrayacak ve NATO içinde stratejik dengeler değişebilir.
Avrupa’nın Savunma Kapasitesi Risk Altında
Ukrayna savaşı ve Çin’in küresel güç hamleleri göz önünde bulundurulduğunda, Avrupa’nın savunma kapasitesini artırma çabaları daha kritik hale geliyor. FCAS’in başarısızlığı, Avrupa’nın Rusya ve Çin’e karşı teknolojik üstünlük hedeflerini zayıflatabilir.
FCAS Programı Hakkında
FCAS, 2017’de duyuruldu. Programın merkezinde NGF bulunuyor ve uçağın stealth, yapay zekâ destekli kokpit, gelişmiş sensör füzyonu ve süper seyir hızı gibi yeteneklere sahip olması planlanıyor. NGF ile entegre çalışacak uzaktan kontrollü platformlar (RCs) da geliştirilecek. Proje kapsamında keşif, elektronik harp, sahte hedef ve silahlı görevler NGF’den bağımsız veya koordineli olarak yürütülecek.
FCAS’in tam katılım ve tüm fazlarıyla 100 milyar avroya kadar çıkabileceği öngörülüyor. İlk faz geliştirme ve demonstrasyon için ise 8-10 milyar avro harcama planlanmış durumda. Ana ortaklar Almanya, Fransa ve İspanya. Fransa NGF, Almanya sistem entegrasyon ve yazılım, İspanya ise sensör ve elektronik sistemlerden sorumlu.
