Havacılık tarihinin en trajik ve gizemli kazalarından biri olarak kabul edilen Helios Airways faciası, üzerinden yıllar geçmesine rağmen hafızalardaki yerini koruyor. 14 Ağustos 2005’te Kıbrıs’ın Larnaka Havalimanı’ndan Atina’ya gitmek üzere havalanan yolcu uçağı, basınçlandırma sistemindeki bir hata nedeniyle 121 kişiye mezar oldu.
Yaklaşık 1 saat 45 dakika sürmesi planlanan uçuş, kokpitteki basit ama ölümcül bir hata yüzünden üç saatlik kabusa dönüştü. Basınçlandırma düğmesinin otomatik yerine manuel konumda bırakılması, kabinde oksijen maskelerinin devreye girmemesine yol açtı. Yolcular ve pilotlar hipoksi nedeniyle bilincini kaybetti, uçak yakıtı tükendikten sonra Atina yakınlarındaki Grammatiko bölgesinde dağlık araziye çakıldı.
Zincirleme İnsan Hataları
Kazanın ardından hazırlanan rapor, facianın tek bir hata değil, zincirleme ihmal ve yanlış uygulamaların sonucu olduğunu ortaya koydu. Helios mühendislerinin kontrol prosedürlerini atladığı, pilotların ise kokpitteki uyarı sinyallerini yanlış yorumladığı tespit edildi. İncelemelerde toplam 16 farklı insan hatasının kazaya yol açtığı vurgulandı.
Son Umut Prodromou
Yunan Hava Kuvvetleri’ne bağlı F-16’ların havada eşlik ettiği sırada, kabin memuru Andreas Prodromou’nun kaptan koltuğuna geçtiği belirlendi. Ticari pilot lisansına sahip Prodromou’nun, taşınabilir oksijen tüpleri sayesinde bilincini daha uzun süre koruduğu, kokpit kayıtlarında ise nefes nefese “Mayday” çağrısı yaptığı anlaşıldı. Ancak telsizin Kıbrıs frekansında kalması nedeniyle yardım çağrısı hiçbir merkeze ulaşamadı.
Yargı ve Sonrası
Facianın ardından Helios çalışanları “taksirle adam öldürme” suçlamasıyla yargılandı; mühendis Alan Irwin 10 yıl hapis cezası alsa da daha sonra aklandı. 2007’de hayatını kaybeden 8 Kıbrıslı yolcunun ailesi Boeing’e karşı açtığı tazminat davasını gizli bir anlaşmayla sonuçlandırdı.
Havacılık uzmanı David Learmount’un ifadesi ise kazanın özünü özetler nitelikteydi: “Havacılık sistemi, tek bir hatanın felakete dönüşmesini engellemek üzerine kuruludur. Eğer kontroller gerektiği gibi yapılsaydı, bu kaza asla yaşanmazdı.”