Rusya, beşinci nesil savaş uçağı Sukhoi Su-57 programında uzun süredir beklenen bir aşamayı geride bıraktı. Moskova, daha güçlü ve verimli bir güç ünitesi geliştirme hedefi doğrultusunda, Su-57 için tasarlanan yeni nesil motorun ilk uçuş testlerini başlattı.
Rusya’nın devlete ait savunma sanayi kuruluşu Rostec, 22 Aralık 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, Su-57’nin yeni “Ürün 177” (Product 177) motoruyla ilk kez havalandığını duyurdu. Şirket, motoru beşinci nesil savaş uçakları için özel olarak geliştirilen ileri teknoloji bir güç ünitesi olarak tanımladı. Test uçuşunun, deneyimli pilot Roman Kondratyev tarafından gerçekleştirildiği ve herhangi bir anormallik yaşanmadığı belirtildi.
SU-57 PROGRAMINDA KRİTİK EŞİK
Uçuş testlerinin başlaması, Su-57 programı açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Motor geliştirme süreci, bugüne kadar programın karşılaştığı en büyük teknik zorluklardan biri olmuştu. İlk seri üretim Su-57’ler, Rusya daha yüksek itiş gücü, daha iyi yakıt verimliliği ve uzun hizmet ömrü sunacak yeni nesil motor üzerinde çalışmayı sürdürürken, geçici motorlarla hizmete girmişti.
Rostec’e göre Ürün 177 motoru, art yakıcı modunda 16.000 kilogram-kuvvet (yaklaşık 35.000 pound) itiş gücü üretiyor. Yeni motorun yalnızca itiş gücünü artırmakla kalmayıp, yakıt tüketimini düşürdüğü ve dayanıklılığı önemli ölçüde artırdığı ifade ediliyor. Motor, Rostec’in iştiraki olan United Engine Corporation (UEC) tarafından beşinci nesil hava platformları için geliştirildi.
PERFORMANS ARTIŞI VE GELECEK GELİŞTİRMELER
Rus yetkililer, yeni motorun Su-57’nin uçuş performansını ileriye taşımasının yanı sıra, uçağın gelecekteki modernizasyonları için de bir temel oluşturacağını belirtiyor. Su-57; dahili silah bölmeleri, düşük radar görünürlüğü sağlayan gövde tasarımı ve pilot iş yükünü azaltmaya yönelik yüksek otomasyon seviyesiyle, hava, kara ve deniz hedeflerine karşı çok rollü görevler için tasarlandı.
Su-57, ilk uçuşunu 2010 yılında gerçekleştirdi ve Rusya’nın, ABD yapımı F-22 Raptor, F-35 Lightning II ve Çin’in Chengdu J-20 savaş uçaklarına cevabı olarak geliştirildi. Ancak program, yıllar içinde geliştirme gecikmeleri, finansman sınırlamaları ve üretim zorlukları nedeniyle yavaş ilerledi.
Açık kaynaklara dayanan tahminler, bugüne kadar yalnızca birkaç düzine Su-57’nin üretildiğini ve bunun ABD veya Çin’in beşinci nesil filolarıyla kıyaslandığında oldukça sınırlı kaldığını gösteriyor. Rusya, Su-57’nin Ukrayna savaşıyla bağlantılı bazı görevlerde sınırlı operasyonel kullanım gördüğünü açıklasa da, uçağın muharebe performansına ilişkin bağımsız değerlendirmeler hâlâ oldukça kısıtlı.
ÜRETİM VE İHRACAT HEDEFLERİ
Motor testleriyle eş zamanlı olarak Rostec, Birleşik Uçak Şirketi’nin (UAC) Su-57 üretim kapasitesini artırdığını ve Rus Silahlı Kuvvetleri’ne teslimatların hızlandırılmasının hedeflendiğini duyurdu. Ayrıca Moskova, Su-57E adıyla sunulan ihracat versiyonunu aktif şekilde pazarlamayı sürdürüyor. Daha önce ilk yabancı satış sözleşmesinin imzalandığı açıklansa da, müşteri ülkeler ve teslimat takvimleri kamuoyuyla paylaşılmış değil.
Son yıllarda yayımlanan raporlar ve sızıntılar, Cezayir, Hindistan ve bazı diğer ülkelerin, özellikle Rusya’nın uluslararası yaptırımlar altında savunma ihracatını sürdürme çabaları devam ederken, Su-57 ile ilgilendiğine işaret ediyor. Ancak üretim adetleri açısından Su-57, Batılı ve Çinli rakiplerinin gerisinde kalmaya devam ediyor.
ABD öncülüğündeki F-35 programı, dünya genelinde birçok hava kuvvetine yüzlerce uçak teslim ederken, Çin de J-20 filosunu düzenli olarak genişletiyor. Rusya ise Su-57’yi uzun vadeli bir platform olarak konumlandırıyor ve motorlar, aviyonikler ve silah sistemleri başta olmak üzere uçağı aşamalı olarak geliştirmeyi sürdürüyor.