G.Kore uçak yapımına 1980’den hemen evvel başladı. Önce lisans altında, sonra kendi öz dizaynı ve ile uçaklar yaptı. Kore Havacılık Sanâyii (Korean Aircraft Industry-KAI) olarak 1989’da KT-1 türbin-pervaneli (TPR) eğitim uçağının dizaynına başladı. 9 prototip imal edip yer ve uçuş testlerini bunlar üzerinde yaptı. 1999’da sertifikası alınmış olarak uçağını askeriyeye takdim etti. Kore Hava Kuvvetleri 85 (+20 opsiyon) adet uçak sipâriş etti. Birkaç sene içinde sipariş tamamlandı.
Bizim Hava Kuvvetleri bu uçağı envanterine almak için irtibata geçti. 2007’de (co-production/co-assembly) ortak üretim/ortak montaj usulü ile Türkiye’de yapılması için anlaşma imzaladı. KAI, Türkiye için (evet Türkiye için) bu KT-1 TPR eğitim uçağının bir versiyonunu geliştirdi: Kore kod ismi KT-1C olan bu uçağı (bir anlamda patentini) 500 küsur milyon dolara bize sattı (Jane’s 2011/12, sayfa 416). Anlaşmaya göre bunun ilk 5 prototipi Kore’de yapılıp Türkiye’ye getirilecek idi. İşte Sn Cumhurbaşkanı A. Gül ve Sn Başbakan R.T. Erdoğan’ın kokpitinde fotoğrafları çekilen uçak bu prototip’lerden biridir kanaatindeyim. Çünkü o zaman yerli (!) prototip henüz yapılmamış idi.
Yapılan bu reklam gösterisinden sonra Türkiye kod ismi KT-1T (T-TAI) ve resmî adı Hürkuş olarak ilan edilince, bütünü ile bir Kore yapımı olan bu uçak ânında yüzde yüz yerli yapım millî uçağımız oluverdi. Zannederim bukalemun bile bu kadar çabuk renk değiştiremez.
Kore uçağı KT-1, dünyada 30, 20, 10 sene evvel yapılmış, (Jane’s 1983, 1992, 2002 ve 2011)’de adı geçen türboprop (TPR) eğitim uçakları arasında en kaba-en hantal-en verimsiz olan birkaç uçakdan biridir.
Aslı yüzde yüz Kore uçağı KT-1C olan KT-1T Hürkuş ise ağırlık, motor gücü, verimlilik açısından KT-1C’den %32 daha kaba, daha hantal, dolayısı ile daha verimsizdir. Bütün dünyada bu güne kadar yapılmış TPR eğitim uçaklarının en kabası-en hantalı-en verimsizidir.
Kısaca bu şu demektir: Dev kamyon veya TIR ile taksicilik yapmak; havada kırlangıç-leylek yerine (meselâ) fil, su aygırı, balina uçurmak; küçük-kıvrak uçak ile değil de Boeing 747, Airbus 380 ile eğitim uçuşu yapmak demektir. Buyurun mübarek olsun.
Türkiye’de imaline gelince: Hangi fabrika, hangi atölye-KOBİ, hepsi topu,topu 15 tane Hürkuş yapımı için takım-tezgâh sistemi kurar ve bunu, personeli ile birlikte birkaç sene muhafaza eder? Birkaç sene dedim; çünkü bakım-onarım için sürekli yedek parça bulundurma meselesi var.
Prof. Dr. Ahmet Nuri Yüksel
HÜRKUŞ BİLMECESİ. Prof Dr Ahmet Nuri Yüksel
