Türkiye’nin hava gücünü artırma hedefi doğrultusunda gündeme gelen Eurofighter Typhoon savaş uçağı tedarik süreci, yalnızca teknik ve askeri değil, aynı zamanda diplomatik boyutlarıyla da uluslararası dikkatleri üzerine çekiyor. Sürece dair çarpıcı bir değerlendirme, sektörün önde gelen isimlerinden savunma ve havacılık gazetecisi Gareth Jennings’ten geldi.
Jennings, Türkiye’nin 40 adet Eurofighter Typhoon alımına yönelik girişimine ilişkin yaptığı açıklamada, “aşılması gereken bazı engellerin hâlâ mevcut olduğunu” vurgulayarak, projenin pürüzsüz ilerlemediğine dikkat çekti.
Eurofighter CEO’sundan “Oldukça Hassas” yorumu
Jennings’in edindiği bilgilere göre, bu engellerden biri Eurofighter CEO’su tarafından “oldukça hassas” olarak nitelendiriliyor. Bu ifade, Türkiye’nin yeni nesil savaş uçağı alımında karşı karşıya olduğu zorlukların yalnızca ticari ya da teknik değil, aynı zamanda politik ve diplomatik düzeyde çok katmanlı olduğunu ortaya koyuyor.
Konsorsiyum yapısı ve oy birliği şartı sürecin merkezinde
Eurofighter Typhoon, İngiltere, Almanya, İspanya ve İtalya’nın ortaklığında geliştirilen bir savaş uçağı platformu. Dolayısıyla bu uçakların üçüncü ülkelere satışı için tüm ortakların oy birliğiyle onay vermesi gerekiyor. Türkiye’nin talebine şu ana dek İngiltere ve İspanya’nın sıcak baktığı bilinirken, Almanya’nın çekinceleri olduğu iddiaları kulislerde zaman zaman gündeme geliyor. Ancak henüz hiçbir ülke kamuoyuna açık şekilde ret beyanında bulunmuş değil.
Siyasi ve diplomatik boyut belirleyici rol oynuyor
Jennings’in “engeller” olarak tanımladığı ve CEO’nun “hassas” diye nitelendirdiği meselelerin, tam da bu oy birliği zorunluluğu nedeniyle ortaya çıkan siyasi ve diplomatik pürüzlere işaret ettiği değerlendiriliyor. Eurofighter satışının, Avrupa içi siyasi dengeler ve Türkiye ile AB ülkeleri arasındaki ilişkiler bağlamında şekillendiği açıkça görülüyor.
MSB kaynakları: Temkinli iyimserlik sürüyor
Türk Milli Savunma Bakanlığı kaynakları ise sürece ilişkin olarak “temkinli bir iyimserlik” mesajı verdi. Yetkililer, ilgili ülkelerle görüşmelerin sürdüğünü, resmi teklifin alınmasının ardından teknik ve stratejik değerlendirmenin devam edeceğini belirtti.
F-16 ve KAAN süreci ile paralel yürüyor
Türkiye, bu stratejik girişimi yalnızca Eurofighter ile sınırlı tutmuyor. ABD’den F-16 Blok 70 tedariki ve modernizasyon kitleri süreci eş zamanlı ilerletilirken, yerli üretim Milli Muharip Uçak KAAN envantere girene kadar geçecek süre zarfında, hava kuvvetleri caydırıcılığını maksimumda tutacak alternatif çözümler masada tutuluyor.