İsrail Rekabet Kurumu, El Al Havayolları’nın devam eden çatışma ortamını fırsata çevirerek bilet fiyatlarını aşırı ve haksız biçimde yükseltip yükseltmediğine yönelik yürüttüğü kapsamlı soruşturmayı tamamladı.
Soruşturma, çok sayıda yabancı havayolu şirketinin İsrail uçuşlarını askıya almasının ardından El Al’ın fiilen geçici bir tekel konumuna gelmesi ve bu durumu tüketicilerin aleyhine kullanıp kullanmadığı iddiaları üzerine başlatılmıştı.
Yetkililer, ihlallerin doğrulanması halinde El Al’a on milyonlarca şekel tutarında para cezası verilmesinin yanı sıra, üst düzey yöneticilere yönelik bireysel yaptırımların da değerlendirildiğini açıkladı.
“Alaycı Sömürü” İncelemesi
Yaklaşık iki yıl süreceği belirtilen soruşturmanın, El Al’ın düzenleyici kurumlar tarafından “alaycı sömürü” olarak tanımlanan bir uygulamaya başvurup başvurmadığını netleştirmesi bekleniyor. Bu tanım, olağanüstü dönemlerde piyasa gücünün kötüye kullanılması anlamına geliyor.
İhlallerin kesinleşmesi halinde Rekabet Kurumu, şirketin nakit akışı dikkate alınarak hesaplanan ve yasal üst sınıra kadar çıkabilecek idari para cezaları uygulayabilecek.
Kamuoyunda Tepki, Toplu Dava Açıldı
Konu, kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, savaş sürecinde bilet fiyatlarının onlarca puan artması yoğun tepkilere neden oldu. Haziran ayında El Al aleyhine açılan toplu davada, şirket “benzeri görülmemiş bir ulusal trajediyi, müşterilerinin pahasına olağanüstü kârlar elde etmek için istismar etmekle” suçlandı.
Dava dilekçesinde, söz konusu uygulamaların “iğrenç, kabul edilemez, yasadışı, adaletsiz ve ahlaksız” olduğu ifade edilirken, binlerce İsrail vatandaşı ve askerin çatışmalardan etkilendiği bir dönemde tekelci kazanç sağlandığı savunuldu.
Rekor Kârlar Dikkat Çekiyor
El Al, 2024 yılında yaklaşık 554 milyon dolar net kâr elde ettiğini açıklarken, sübvansiyonlar ve vergi düzenlemeleri de hesaba katıldığında bu rakamın 771 milyon dolara ulaştığını bildirdi. Şirketin 2023 yılındaki net kârı ise 113 milyon dolar seviyesindeydi.
Rekabet Kurumu’nun vereceği nihai kararın, hem El Al’ın kurumsal yapısı hem de şirket yöneticileri açısından ciddi hukuki ve mali sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor.