ABD’nin Arizona eyaletinde bulunan Tucson Çölü, dışarıdan bakıldığında sıradan bir alan gibi görünse de içinde dünyanın en büyük uçak mezarlığını barındırıyor. Davis-Monthan Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri Üssü üzerine kurulu bu dev depolama merkezi, yaklaşık 26,5 kilometrelik alanıyla 4.500 askeri uçak ve 40 uzay aracını paslanmadan koruyan stratejik bir üs niteliği taşıyor. Çölde sessizce sıralanan bu filonun toplam değeri ise 35 milyar doları aşmış durumda.
Hava Kuvvetleri, Donanma, Deniz Piyadeleri, Sahil Güvenlik ve NASA’ya ait artık aktif görevde kullanılmayan birçok uçak yıllar içinde Tucson’a taşındı. Amerikan askerî tarihinin farklı dönemlerine tanıklık eden bu dev filo, kullanılmadığı her yıl çölde sessizliğe gömülerek korunmaya devam ediyor.
Neden Tucson? Paslanmaya Karşı Doğal Bir Hangar
Tucson’un seçilmesindeki en büyük etken, bölgenin sahip olduğu iklim koşulları. Çöl iklimi sayesinde yıl boyunca düşük nem ve minimum yağış görülüyor. Yıllık yağış miktarının 28 santimetrenin altında olması, uçakların metal yüzeylerinin paslanmadan uzun yıllar boyunca saklanmasına imkân tanıyor. Bu özellik Tucson’u, ABD’nin ileride ihtiyaç duyabileceği veya yedek parça amacıyla koruma altına aldığı uçaklar için ideal bir depolama alanına dönüştürüyor.
Kökleri II. Dünya Savaşı’na Uzanan Tarih
Tucson’daki uçak mezarlığının temelleri, II. Dünya Savaşı’nın hemen sonrasına dayanıyor. 1945’te savaşın sona ermesiyle ABD’nin elinde devasa bir fazla uçak filosu kaldı. Bu uçakların çürümeden korunacağı geniş ve kuru bir alan arayışı Tucson’u öne çıkardı. 1946 yılına gelindiğinde bölgede 600’den fazla B-29 Superfortress ve 200’den fazla C-47 Skytrain depolanmıştı.
Dünyanın En Büyük Depolama Merkezi Haline Gelişi
1965 yılında Savunma Bakanlığı’nın Phoenix’teki Donanma depolama tesisini kapatma kararı almasıyla tüm fazla uçaklar Tucson’a taşındı. Böylece Davis-Monthan Üssü, dünyanın en büyük uçak depolama alanı hâline geldi. Günümüzde hem aktif hizmete dönebilecek uçaklar hem de yedek parça için değerlendirilecek platformlar burada stratejik bir şekilde korunuyor.
“Sessiz Bir Arşiv”: Havacılık Tarihinin En Büyük Görsel Kayıtlarından Biri
Her ne kadar “uçak mezarlığı” olarak anılsa da Tucson’daki tesis, ABD’nin savaş sonrası savunma planlamasının en kritik unsurlarından biri. Binlerce uçaktan oluşan bu dev filo, hem havacılık tarihinin sessiz bir arşivi hem de geleceğe yönelik stratejik bir rezerv niteliği taşıyor.