Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO), Türkiye ile Pakistan arasındaki köklü kardeşlik ilişkilerini uzay, havacılık ve savunma sanayii alanlarında daha ileri bir noktaya taşımak amacıyla Pakistan Sektörel Ticaret Heyeti Programı gerçekleştirdi. Ticaret Bakanlığı’nın destekleriyle Pakistan’ın başkenti İslamabad’da düzenlenen program kapsamında, iki ülke arasında savunma sanayii, havacılık teknolojileri ve stratejik yatırımlara yönelik yeni iş birliği fırsatları ele alındı.
Program çerçevesinde; BTSO Savunma Sanayii ve Havacılık Konseyi Başkanı Aptullah Saner, Bursa Uzay Havacılık Savunma Kümelenmesi (BASDEC) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mustafa Hatipoğlu ile BASDEC üyesi firmalardan oluşan heyet, Pakistan’da üst düzey ve kapsamlı temaslarda bulundu.
Üst Düzey Bakanlık Temasları
BTSO ve BASDEC heyeti, Pakistan’da İletişim ve Türkiye–Azerbaycan Yatırım Bakanı Abdul Aleem Khan, Ticaret Bakanı Jam Kamal Khan, Sanayi ve Üretim Bakanı Haroon Akhtar Khan ile Turizm ve Altyapı Bakanı Sardar Yasir Ilyas Khan ile bir araya geldi. Görüşmelerde savunma ve havacılık sanayii başta olmak üzere stratejik alanlarda ortak proje ve yatırım imkânları değerlendirildi.
Heyet ayrıca, Türkiye–Pakistan ekonomik iş birliğinin çatı kuruluşlarıyla temaslarını sürdürdü. Bu kapsamda Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (FPCCI) Başkanı Umar Qureshi ve Başkan Yardımcısı Qurrat-ul-Ain ile görüşmeler gerçekleştirildi.
Askerî Tesisler ve Ar-Ge Merkezleri Ziyaret Edildi
Program kapsamında Pakistan’ın önde gelen teknik üniversitelerinden National University of Science and Technology (NUST) ziyaret edilirken, Turkish Aerospace Pakistan (TAI–Pakistan) ofisinde de kapsamlı temaslar yapıldı. TAI Pakistan Direktörü Muhammad Sohail Sajid, Türkiye’nin milli havacılık projeleri KAAN ve HÜRJET kapsamında yürütülen tasarım, mühendislik ve prototip çalışmalarına ilişkin detaylı bir sunum gerçekleştirdi.
BTSO ve BASDEC heyeti ayrıca; Pakistan ordusunun zırhlı ve tank üretim merkezi Heavy Industries Taxila (HIT), silah ve mühimmat üretiminde kritik rol üstlenen Pakistan Ordnance Factories (POF) ile Pakistan Hava Kuvvetleri’ne bağlı Pakistan Aeronautical Complex (PAC) Kamra tesislerinde incelemelerde bulundu. Heyet, Pakistan Mühendislik Konseyi ve Pakistan Havacılık Konseyi üyeleriyle de bir araya gelerek firmalar arası B2B görüşmeler gerçekleştirdi.
“Pakistan Büyük İş Fırsatları Sunuyor”
BTSO Savunma Sanayii ve Havacılık Konseyi Başkanı Aptullah Saner, ziyaretin tüm temaslarda en üst düzey protokol ve yakın ilgiyle gerçekleştiğini belirtti. Dört gün süren programın son derece verimli geçtiğini ifade eden Saner, şu değerlendirmede bulundu:
“Pakistan’da Sanayi ve Üretim, İletişim, Turizm ve Ticaret Bakanları ile bir araya geldik. Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği, Havacılık ve Mühendislik Konseyleriyle toplantılar ve B2B görüşmeler yaptık. Üniversiteler, Ar-Ge merkezleri ile uçak, zırhlı araç ve silah üretim tesislerini ziyaret ettik. Tüm program boyunca Savunma Sanayii Başkanlığımız ve Büyükelçilik yetkililerimiz bizlere eşlik etti.”
Pakistan’ın 251 milyonluk nüfusuyla önemli bir potansiyele sahip olduğuna dikkat çeken Saner, savunma ve havacılığın yanı sıra inşaat, gıda, turizm, metal ve makine sektörlerinde de ciddi fırsatlar bulunduğunu vurguladı.
Somut Projeler Masada
BASDEC Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mustafa Hatipoğlu, normal şartlarda girilmesi mümkün olmayan askerî tesislerin ziyaret edilmesinin iki ülke arasındaki güven düzeyini açıkça ortaya koyduğunu belirtti. Pakistan’daki Ar-Ge çalışmalarının ileri seviyede olduğunu ifade eden Hatipoğlu, NUST’un bu alanda önemli bir örnek olduğunu söyledi.
Hatipoğlu, uçak sanayi, mühimmat ve silah üretimi, dron teknolojileri, makine, kalıp ve fikstür, havalimanı yer ekipmanları ile komponent ve yarı mamul üretimi alanlarında karşılıklı iş birliklerinin mümkün olduğunu belirtti. COMIT firmasının elektronik mayın dedektörü satışı ve UÇAKSAN firmasının kamikaze dron üretimi projelerinin görüşme aşamasında olduğunu açıkladı.
Firmalardan Olumlu Geri Bildirim
COMIT Mühendislik Genel Müdürü Fatih Mestan, Pakistan’da elektronik mayın dedektörü ihracatına ilişkin dört ayrı bakanlıktan olumlu geri dönüşler aldıklarını belirtti. ERFA Makine Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Onan, ziyaretin beklentilerin üzerinde verimli geçtiğini ve stratejik iş birliğinin temellerinin atıldığına inandıklarını söyledi. UÇAKSAN Yönetim Kurulu Başkanı Emre Balcı ise kısa sürede somut çalışmaların başlayacağını ifade etti.