ABD’nin geliştirdiği en gelişmiş stratejik bombardıman uçağı B-2 Spirit, İran’daki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerini hedef alan operasyonda kullanıldı. Eski Başkan Donald Trump, Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada saldırının “çok başarılı” geçtiğini duyurdu.
Amerika Birleşik Devletleri, askeri havacılık tarihinin en pahalı ve gelişmiş bombardıman uçağı olan B-2 Spirit ile İran’daki nükleer tesisleri hedef aldı. Operasyonun detayları kamuoyuna ilk kez ABD eski Başkanı Donald Trump tarafından açıklandı. Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer altyapının hedef alındığını ve saldırının başarıyla sonuçlandığını belirtti.
B-2 Spirit: Radar Dalgalarına Görünmez
Northrop Grumman tarafından geliştirilen B-2 Spirit, stealth (radardan kaçınma) teknolojisi sayesinde düşman radar sistemlerine yakalanmadan uzun menzilli görevlerde kullanılabiliyor. Uçak, geleneksel tasarım yerine bütünleşik kanat (uçan kanat) yapısıyla üretilerek radar kesit alanını minimum seviyeye indiriyor.
Radar emici özel kaplamalar ve motor giriş-çıkışlarının gizlenmesi, B-2’yi günümüzün en görünmez savaş uçaklarından biri haline getiriyor. Karbon fiber kompozit gövde, elektromanyetik enerjiyi ısıya dönüştürerek iz bırakmadan operasyon yapabilmesine olanak tanıyor.
Tek Uçakla 22 Tonluk Savaş Yükü
B-2 Spirit, 11 bin 100 kilometrelik menziliyle kıtalararası görevler icra edebiliyor. Hava yakıt ikmaliyle bu menzil sınırsız hale gelebiliyor. Dört General Electric F118-GE-100 motoruyla 31.388 kg itki üretiyor. Uçak, iki dahili silah bölmesinde 22 bin 700 kilogram savaş yükü taşıyabiliyor.
Kullanabildiği mühimmatlar arasında:
-
16 adet B83 nükleer bomba
-
80 adet Mark 82 genel amaçlı bomba
-
80 adet JDAM güdümlü bomba
-
16 adet AGM-158 JASSM seyir füzesi
-
GBU-57 MOP sığınak delici bomba
Askeri Tarihin En Pahalı Uçak Programı
Toplam program maliyeti 78 milyar dolar olan B-2 projesi, askeri havacılık tarihinin en maliyetli projelerinden biri. Uçak başına ortalama maliyet 2,1 milyar dolar. Sadece 21 adet üretildi ve şu an aktif olarak Missouri Whiteman Hava Üssü’nde konuşlanıyor.
16 uçak aktif görevde; 2 bakımda, 2 test amaçlı kullanılıyor. Operasyonel hazırlık oranı yüzde 64 seviyesinde. Her B-2 için 15 teknisyen görev yapıyor. Yıllık ortalama uçuş süresi 180 saat civarında.
Operasyonel Geçmiş ve Gelecek Planları
B-2 Spirit daha önce:
-
1999 Kosova
-
2001 Afganistan
-
2003 Irak
-
2011 Libya
operasyonlarında kullanıldı.
2030’lu yıllarda görevini B-21 Raider modeline devretmesi planlanıyor. B-21’in birim maliyeti 700 milyon dolar olarak öngörülüyor ve 100’den fazla üretim hedefleniyor.
B-2 Spirit, İran Operasyonuyla Yeniden Gündemde
Trump’ın iddialarına göre, İran’daki stratejik nükleer hedeflere düzenlenen operasyonda B-2 Spirit kullanıldı. Bu durum, ABD’nin yüksek hassasiyetli ve düşük tespit riskli saldırı kabiliyetini bir kez daha gözler önüne serdi.
Olası gelişmeler, bölgesel güvenlik, enerji piyasaları ve uluslararası diplomasi açısından küresel yankı uyandırabilir.